P.1 Chia sẻ 1 chút kinh nghiệm về việc học tiếng Urdu (Tiếng pakistan) một năm qua từ Chris Lewis
Hôm nay là lần đầu mình nói tiếng Urdu với 1 người lạ qua iTalki. Trước đây mình chỉ nói với Heera và nói vài câu ngắn. Hôm nay thành công nghe và nói tiếng Urdu trong 1 tiếng đồng hồ. 100% là vì Anki, giúp mình nhớ từ cực sâu và nhanh. Ai chưa bắt đầu dùng Anki nên dùng ngay.
Ngoài ra, bạn nên kết hợp nó với cuộc trò chuyện ngắn hàng tuần. Trước đây mình ko có làm vậy, mà hôm nay thử học được cực nhiều từ mới. Sau đó lại có cơ hội nghe Urdu nói 1 cách tự nhiên bởi 1 người bản xứ.
Trước lớp học bạn chuẩn bị những câu hỏi thú vị để hỏi giao viên. Không phải để bạn luyện nói, mà là để bạn luyện nghe và quan trọng hơn là tìm ra những từ bạn ko biết. Ví dụ, thay vào hỏi, “bạn thích thành phố nào ở Pakistan nhất?” bạn nên hỏi, “nếu bạn có thể đi hẹn hò với 1 cô gái ở bất cứ nơi nào tại Pakistan, thì bạn sẽ đi nơi nào?”
Như thế nghe có vẻ buồn cười nhưng sẽ khiến người bản xứ kể 1 cả câu chuyện thay vào chỉ nói 1 câu ngắn và dễ nghe, 1 câu ngắn ko giúp bạn học từ mới và nghe từ vựng. Người đó càng kể càng dùng từ tiếng lóng, 1 cách thật tự nhiên.
Làm thế nào để biết những từ đó là gì trong khi bạn ko hiểu? Bạn phải record màn hình/âm thanh cho cả cuộc trò chuyện. Xong rồi xem lại, và tìm tất cả các từ bạn ko hiểu (khó nhưng xứng đáng). Rồi bỏ vào Anki. 1 tiếng nói, chắc chắn sẽ có 50-100 từ mới, tuỳ bạn ở trình độ như thế nào.
Tìm xong bỏ hết vào Anki trong 2-3 ngày.
Tiếp tục như vậy. Trong 1-2 tháng bạn sẽ thành thạo nói, mà quan trọng hơn là bạn đã tìm ra những từ cực phổ biến, nói chuyện với người khác ko chỉ áp dụng được mà còn nghe được nữa. Rồi con luyện ra phản xạ để nghe người bản xứ nói nhiều câu nữa.
P/s: Chris Lewis: “Các bạn hãy chú ý: Những gì mình nói trên còn dự vào việc bạn đã xây dựng 1 nền tảng PHÁT ÂM cực chắc, thì mới áp dụng được. 1 điều đáng chia sẻ là, vì mình học phát ấm qua IPA (bảng phiên âm quốc tế), mình ko có vấn đề về cách đọc từ, cũng ko có vấn đề về nghe những âm bạn ấy nói.
Nếu bạn ko học phát âm đến mức như này, thì khả năng cao là sau lớp học bạn sẽ KHÔNG THỂ tự tìm các từ mới đó trên mạng. Vì khác với 1 quyển sách trong trường, cuộc trò chuyện ko có phụ đề, ko có danh sách từ mới. Khi bạn xem lại video thì bạn sẽ phải NGHE được và viết ra những từ mà bạn ko hiểu, dù bạn ko biết ý nghĩa. Cái này hoàn toàn dựa vào khả năng nghe ra từng âm của bạn.”
P.2: Chia sẻ về 1 điều liên quan đến ngữ pháp tiếng Urdu – Tiếng pakistan (nhưng cái góc suy nghĩ có lẽ sẽ giúp bạn trong ngôn ngữ khác nữa):
So với tiếng Anh, tiếng Trung, và tiếng Việt, tiếng Urdu là 1 ngôn ngữ có ngữ pháp rất phức tạp. Đầu tiên là nó là ngôn ngữ SOV – chủ tân động giống tiếng Nhật. Và thứ 2 là nó có 3 gián tiếp (cases). Cái này có trong tiếng Anh, nhưng chỉ có với mấy từ dùng để xưng hô (I-me, they-them, he-him, etc…).
Còn trong tiếng Urdu thì có case cho tất cả các danh từ. Hơn đó mỗi danh từ có “giống” (gender; phân biệt từ “nam-nữ”, có biến thể khác nhau về số lượng và gián tiếp). Và biến thể của động từ liên quan đến cả 3 điều trên.
Nghe có vẻ phức tạp thực ra học mấy điều trên không khó. Cái điều mà thực sự khó là chính vì cái “gián tiếp” của danh từ, cách suy nghĩ của người nói tiếng Urdu rất khác. Khi mới học tiếng Urdu, các quyển sách sẽ giải thích trong tiếng Urdu có 2 loại câu:
1: Chủ ngữ của câu cảm nhận 1 điều nào đó, dùng “nominative” case.
Ví dụ:
—> “Tôi rất thành công trong công việc” —> “Apnii noukrii mein main kaamyaab huuN.”
Dịch trực tiếp là: “In my job — I — successful — am”.
—> “Câu hỏi này rất khó” —> “Yeh savaal bahut mushkil hai.”
Dịch trực tiếp là: “This question — very — difficult — is”.
2: Nhưng lại có loại “câu” thứ 2 mà trong đó, “chủ ngữ” bị giấu thành “oblique case”,
Có nghĩa là giống như “me” trong “I-me” của tiếng Anh.
—> “Tôi rất đói” —> “Mujhe bahut bhook lag rahaa hai”
Dịch trực tiếp là: “Me — very — hungry — am feeling”.
—> “Tôi bị cảm cúm” —> “Mujhe zukaam ho gayaa hai”
Dịch trực tiếp là: “Me — sick — became — am”.
Nếu bạn là một người học, có lẽ bạn sẽ giống mình có 1 câu hỏi: “tại sao trong 1 số trường hợp lại dùng cấu trúc đầu tiên còn 1 số cái dùng cấu trúc thứ 2?
Có lẽ bạn sẽ chú ý cấu trúc thứ 2 chủ yếu liên quan đến cảm xúc và trạng thái, thì có lẽ là trong những trường hợp này phải dùng cấu trúc thứ 2?
Trong 1 năm qua mình cứ tưởng như thế. Nhưng sau đó mình bắt đầu tiếp xúc với những câu NHƯ THẾ NÀY:
—> “Mình rất thích học ngoại ngữ” —> “Mujhe gher mulkii zabaan sikhne ka bahut shouq hai”
Dịch trực tiếp là: “Me — learning foreign languages — very — affection — am.”
—> “Mình rất xúc động để đi Pakistan” —> “Pakistan jaane ke bare mein main bahut pur josh huun”.
Dịch trực tiếp là: “About going to Pakistan — I — very — excited — am”.
Hôm qua mình mới tiếp 2 xúc câu đó, mà tại sao mình lại bị bối rối? Vì cái từ “Shouq” là 1 DANH TỪ. Tại sao 1 danh từ lại xuất hiện trong câu này? Và câu thứ 2 cũng liên quan đến cảm xúc, sao lại thuộc loại câu thứ nhất? Chẳng có lý gì cả.
Sau khi tiếp xúc với 2 câu này, mình có chú ý là, “Shouq” là danh từ, còn “pur josh” là TÍNH TỪ. Sau đó mình bắt đầu tò mò… mấy câu trước mà mình cứ tưởng nó đang dùng tính từ (như là “tôi bị đói” hoặc là “tôi bị bênh”)…có phải nó là danh từ không?
Và đúng là như vậy. Tất cả các quyển sách mình từ đọc đã bỏ lỡ không giải thích 1 điều cực kỳ quan trọng: loại câu thứ 2 liên quan đến danh từ “ảnh hưởng” đến “chủ ngữ”. Có nghĩa là họ đã dịch SAI những câu đó.
“Tôi rất đói” dịch sang tiếng Urdu phải là “Tôi — bị việc đói — ảnh hưởng”.
Có nghĩa là chỉ cần nó là danh từ thì sẽ phải dùng cấu trúc thứ 2 với oblique case. Vậy thì nếu mà dùng bản tính từ của danh từ đó thì sau? “Bhook” là danh từ của từ “Đói”. Nhưng thực ra nó có tính từ là “bhooka”. Vậy thì dùng 2 từ để nói câu trên sẽ như thế nào?
—> Mujhe bhook lag raha hai (Me – hunger – feeling)
—> Main bhooka huun (I – hungry – am)
Nhưng trên thực tế câu thứ 2 cực kỳ hiếm, vì phần lớn mọi người chọn dùng cầu tiên. Nhưng chính vì thế các quyển sách ko giải thích là có 2 cách nói, chỉ là cách thứ 2 không phổ biến. Nếu họ giải thích như trên, thì cực dễ để người học hiểu dùng cấu trúc nào trong trường hợp nào.
Các bạn nên chú ý những pattern như thế. Nhiều quyển sách không giải thích 1 cách rõ rằng hoặc đúng, khiến người học bị rối và cuối cùng ko biết dùng cái nào.
Bây giờ mình biết thế thì rất đơn giản. Khi mình học 1 từ mới, mình chỉ cần biết nó là danh từ hay là tính từ là biết dùng. Cực kỳ dễ. Thay vào giống như phần lớn mọi người phải “cảm nhận cái nào đúng”.
Video chia sẻ chi tiết cách học ngôn ngữ Urdu nhanh từ Chris – Cờ rít ở Châu Á